Aalsmeer: lichtvaardig of corrupt?

Het blijkt niet mogelijk om Aalsmeer ordentelijk te besturen. Tot die conclusie kwam de kersverse burgemeester Jobke Vonk mei dit jaar. De case van Van der Laarse gaf voor haar de doorslag: extern onderzoek moest misstanden aan het licht brengen. De burgemeester was echter niet doortastend genoeg: de onderzoekers die zij aanstelde missen bij politiek en burgers de nodige geloofwaardigheid. De problemen blijven dus aanslepen.

Het hoeft geen betoog: is er binnen een bestuur een vertrouwenscrises, dan zijn halve maatregelen uit den boze. Een garantie voor onpartijdig onderzoek krijgt men als men kiest voor een raadsenquête, met begeleiding van het gerenommeerde Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten (BING). Daarbij worden personen onder ede gehoord. Nadat de Aalsmeerse gemeenteraad zo’n raadsenquête met een krappe meerderheid afwees koos de burgemeester voor Berenschot en de heer Evert Vermeer, oud-burgemeester van Heerhugowaard.

Het inmiddels gepubliceerde rapport-Berenschot schiet zijn doel voorbij: net als vele andere gemeentes is Aalsmeer klant van het bureau. Berenschot kan dus moeilijk een onafhankelijk onderzoek uitvoeren. En de inzet van de heer Vermeer is al evenzeer onverstandig: die heeft een jarenlange relatie met Aalsmeer via WZNH, de Stichting Welstandszorg Noord-Holland, die met de gemeente optrekt in een juridische procedure rond welstand en aangerekende kosten voor welstandsadvies.

De verzieking in het bestuur van Aalsmeer wil maar niet stoppen. Bestuurders en ambtenaren regisseren elkaar dusdanig dat gerust kan worden gesteld dat Aalsmeer een probleemgemeente is geworden. De gemeente werkt niet transparant, is naar haar inwoners niet open en komt toezeggingen over inspraak en participatie rond het beleid niet na. En de democratie komt in het gedrang als de Raad jarenlang nalaat zichzelf en het college te controleren op de naleving van wetten.

Als geëngageerd burger van Aalsmeer heb ik recent de burgemeester een zevental gevallen gepresenteerd waarin de gemeente de Woningwet, de Grondwet, het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, de Algemene Wet Bestuursrecht, de Gemeentewet en de Verordening behandeling Klaagschriften 2001 niet heeft nageleefd. Dat zowel Raad als B&W daarbij herhaaldelijk hun ambtseed hebben geschonden tast het overheidsgezag aan. Actief gesteund door één van de Raadsfracties drong ik er bij de burgemeester op aan deze gevallen mee te nemen in de inventarisatie van mogelijke misstanden en integriteitsschendingen. De burgemeester schoof dat verzoek op de lange baan.

Waarom gaat de burgemeester niet in op mijn vraag? Waarom maakt zij niet schoon schip met al wat er aan oud zeer leeft binnen de gemeente waar zij de eerste scepter zwaait? Wat heeft de gemeente te verbergen? Een democratische samenleving valt of staat met de naleving van afspraken, wetten, verordeningen. Is het gemeentebestuur de afgelopen vele jaren vooral lichtvaardig geweest bij de uitvoering van haar taken, of is er sprake van willekeur of zelfs corruptie?

Alleen een voor alle betrokkenen geloofwaardig onafhankelijk onderzoek kan daar uitsluitsel over geven. De uitkomst van zo’n onderzoek moet leiden tot een catharsis: zuivering van “lichaam en ziel” van het gemeentebestuur. In bedrijfsleven en non-profit-organisaties gaan reorganisaties steevast gepaard met het “rollen van koppen”. Dat zal in een “gezuiverd” Aalsmeer wel niet anders zijn.