Waarom Aalsmeer bij de Nationale Ombudsman moet blijven

“Niks andere ombudsman.” Zo vertolkte de voortvarende AalsmeerVandaag-redactie mijn bijdrage van 26/9/2014 aan Lezerspost. Mijn boodschap aan de raadsleden was echter slechts: “Slik de wisseling van ombudsman niet zonder slag of stoot, het voorstel lijkt vooral het belang van het gemeentebestuur te moeten dienen.”

Het voorstel om de Nationale ombudsman te laten vallen komt van niemand minder dan burgemeester Jobke Vonk. In een artikel van 24 juni 2014 op de gemeentelijke website schrijft zij: [ik] “wil dat Aalsmeerse inwoners bij een onafhankelijke partij terecht kunnen in geval van een meningsverschil met de gemeente.” Geen woord over de Nationale ombudsman, waar de Aalsmeerse burgers al sinds 2002 hun klachten kwijt kunnen.

De aanleiding voor de wissel is blijkbaar “Geerland 18.” Zo’n escalatie “mag niet meer voorkomen,” aldus de burgemeester. Vreemd genoeg legt zij niet uit waarom in dit soort gevallen de Nationale ombudsman geen onafhankelijk oordeel kan uitspreken. Wel meldt zij droogjes dat B&W (lees: de coalitie) hebben ingestemd met aansluiting bij de gemeentelijke ombudsman van Amsterdam, en de raad (lees: de minderheid) hierover “een voorstel” ontvangt.

Dit “voorstel” stond op de agenda voor de raadsvergadering van 2 oktober, maar kwam door tijdsgebrek niet aan de orde. Als we Han Carpay mogen geloven was het daar weer huilen met de pet op: een zwakke voorzitter, stemmingmakerij en het ongeleide HAC-projectiel. “De Aalsmeerse politiek lijkt zichzelf niet uit de put te kunnen trekken”, zo luidt de “treurig stemmende conclusie” van Carpay.

Maar de problemen zitten ook bij het apparaat, de ambtenaren. Ik heb daar ervaring mee. In 2011 verklaarde het college van B&W mijn klacht tegen een Aalsmeerse topambtenaar “gegrond,” maar het Aalsmeerse jaarverslag vermeldt die klacht ijskoud als “ongegrond.” Zowel klachtencommissie als de betrokken topambtenaar deden alsof hun neus bloedde, en de betrokken topambtenaar kon recent ook nog eens promotie maken. Toen ik de burgemeester over deze “misser” aansprak schoof zij mijn verzoek om rechtzetting gewoon op de lange baan. Dat draagt niet bij aan het beeld van een betrouwbare gemeente.

Dit jaar had ik een probleem met een andere Aalsmeerse topambtenaar die afspraken tussen mij en B&W bevestigde die absoluut niet gemaakt waren. Toen de betreffende topambtenaar als lid van de klachtencommissie tijdens de hoorzitting aanwezig was terwijl ik daar formeel tegen had geprotesteerd was voor mij de maat vol. Ik wendde mij tot de Nationale ombudsman, die ook deze klacht “gegrond” verklaarde.

B&W reageerden prompt met een brief waarin men het rapport van de Nationale ombudsman verwerpt. Geen greintje berouw over de poging om mij te intimideren. Zowel de Nationale ombudsman als de gemeenteraad kregen kopie. Wat daarbij opvalt is dat de raad tot op heden niets heeft gedaan met deze brief. Wat hebben wij aan volksvertegenwoordigers die niets aanvangen tegen dit soort gevallen? Kan een wakker raadslid eens statistieken opvragen bij B&W: hoe vaak is de Nationale ombudsman sinds 2002 opgetreden in klachten tegen Aalsmeer, hoeveel waren gegrond, hoeveel ongegrond?

Op vragen van de VVD-fractie over de meerwaarde van de Amsterdamse ombudsman antwoordde het college: “financieel voordeel gelet op de omvang van het aantal klachten dat wordt ingediend.” Maar daarmee slaat men de plank mis. Nazicht op de website van de Nationale ombudsman leert dat die in 2013 14 klachten tegen Aalsmeer behandelde, voor de vaste jaarlijkse bijdrage van € 6.000. Bij de Amsterdamse ombudsman zou Aalsmeer € 2706 (voor de eerste 5 klachten) + € 433 x 9 volgende klachten = € 6603 kwijt zijn.

Wat moeten wij van zo’n antwoord denken? Op z’n minst: lichtvaardig. De aanslepende Aalsmeerse bestuurlijke problematiek kan enkel leiden tot méér klachten. Niet alleen de onovertroffen reputatie van de Nationale ombudsman pleit ervoor af te zien van een wissel, maar ook het kostenplaatje. Maar het belang van de burgers moet voorop staan. Zou de gemeente niet eens navraag doen bij degenen die sinds 2002++ klachten hebben voorgelegd aan de Nationale ombudsman? Ik ben ervan overtuigd dat die niet zitten te wachten op de beoogde wissel.