Symboolpolitiek voor grote problemen

Het is negen uur in de ochtend op een maandag. Het maandagochtendritueel begint bij mij met koffie op mijn werk terwijl de pc langzaam opstart. Normaal zou daarna de site van de NOS worden gestart. Dit laatste gebeurt de laatste tijd niet meer. Niet omdat het nieuws nou zo slecht is, maar om de inhoud van het nieuws.

Mijn irritatie ligt vooral bij de symboolpolitiek. Zo opende de NOS gisteren met een kop over een initiatief van de PvdA. De koning zou volgens hen belasting moeten betalen. Want het is natuurlijk ontzettend oneerlijk om de koning geen belasting te laten betalen. Dat past niet in de lijn van 'modern koningschap'. Wat er niet verteld wordt, is dat het inkomen van de koning van het rijk komt. Wie heft er ook alweer belasting over dat inkomen? Juist, het rijk. Schuiven met geld binnen het rijk dus. Maar omdat het inspeelt op een onderbuikgevoel van de samenleving, vinden meerdere partijen het wel een goed voorstel.

De aanpak van softdrugs is ook zo'n punt. Aan de ene kant horen we alleen maar spierballentaal over de aanpak van wietkwekerijen. Aan de andere kant gedogen we wel softdrugs. Wat willen we nou precies? Optreden of legaliseren? Op dit moment is er in ieder geval heel veel onduidelijk. Waarom mogen we wel gebruiken maar niet kweken? Waarschijnlijk omdat er zoveel gebruikers zijn die tevreden gehouden moeten worden. Maar daar zijn dan ook die mensen die een harde aanpak van drugsoverlast willen. Het resultaat is een systeem waarbij met dubbele maten gemeten wordt.

Als laatste voorbeeld de alcoholleeftijd, die is verhoogd naar 18 jaar. Al die comazuipers die moeten aangepakt worden. De minister bedacht een hogere leeftijd voor lichtalcoholische dranken. De wereld zou gered zijn. Wat er weer niet werd verteld was dat de grote groep met problemen niet tussen de 16 en 18 jaar zit. Controleren op leeftijd werd daarbij in de oude situatie al bijna niet gedaan. Het uiteindelijke resultaat is dus ook dat we nu met een groep teleurgestelde jongeren zitten. Het daadwerkelijke probleem is nog niet opgelost.

Alle bovenstaande punten zijn voorbeelden van symboolpolitiek. In alle gevallen wordt vooral een onderbuikgevoel aangepakt. Daarnaast wordt de maatregel gepresenteerd als een daadwerkelijke oplossing voor het probleem. In werkelijkheid verandert er vrij weinig of wordt het beoogde doel niet behaald. Terwijl de oplossing niet altijd moeilijk hoeft te zijn. Zo zou je ook uit kunnen leggen waarom de koning geen belasting betaalt, iets met borstzak vestzak. Bij drugsbeleid zou je ook een eenduidige keuze kunnen maken in plaats van te polderen, legaliseren of volledig strafbaar maken. Het probleem met comazuipers aanpakken door betere voorlichting op scholen en publieke campagnes. Daarnaast het onderkennen dat een leeftijdsgrens niet gaat werken in de praktijk.

Jason Pijnaker is jong (18) en liberaal. Student rechten. VVD-fractieassistent. Voelde zich al jong aangetrokken tot het politieke metier. Wil acht jaar vlammen in de Aalsmeerse arena. Klapt niet dicht als hij in het openbaar spreekt.