Geloof In Aalsmeer: De Doopsgezinde Gemeente

Volgens het onderzoek ‘God in Nederland’ gaat het hard met de ontkerkelijking in Nederland. Ruim 80 procent van de bevolking komt nooit of bijna nooit meer in een kerk en slechts 14 procent gelooft nog in een persoonlijke God. Hoe zit het met de kerken in Aalsmeer? Zijn die nog wel levensvatbaar of lopen die ook hard terug in ledenaantal?

 

In deze serie gaan we op zoek naar het geloof in Aalsmeer. We bezoeken de samenkomsten van de plaatselijke kerken en hopen meer te weten te komen over de manier van kerk zijn, hoe mensen hun geloof beleven en wat de kerk doet voor de samenleving. Vorige week bezocht onze (niet kerkelijke) verslaggever Leni Paul samen met fotograaf Arjen Vos De Doopsgezinde Gemeente.

 

 

Ooit vormde de Doopsgezinde Gemeente in ledenaantal een van de belangrijkste kerkgenootschappen in Aalsmeer. Zoals ook bij andere kerkelijke groeperingen is het ledental teruggelopen. Een kijkje in de keuken van de Doopsgezinde Gemeente tijdens een dienst. Op een mooie Pinksterdag.

 

De jonge koster Leon de Graaff is die ochtend (we zijn aan de vroege kant) nog druk bezig met het gereed maken van de papieren teksten voor deze dienst. De kerk stroomt inmiddels behoorlijk vol. Stemming: vriendelijke sfeer, een feest der herkenning voor velen en een hartelijk welkomstwoord voor verslaggeefster en fotograaf. En binnen is het uitstekende Doopsgezinde Kerkkoor zich al in het ‘inzingen’.

 

Oude Friese Vermaning
Een klein stukje geschiedenis: zondag 3 juni 1886 was een historische dag voor de Aalsmeerse Doopsgezinden. Op die dag leidde dominee Pieter Brouwer drie kerkdiensten, te weten in de Vlaams-Waterlandse Vermaning aan de toen geheten Zijdweg (nu Zijdstraat), gevolgd door een dienst in de Oude Friese Vermaning aan de Uiterweg en weer later een bijeenkomst in de Nieuwe Friese Vermaning, eveneens aan de Uiterweg. Sinds die voor de plaatselijke Doopsgezinden belangrijke dag, inmiddels 151 jaar geleden, is er sprake van één Doopsgezinde Gemeente.

 

Een kerk dus met een rijke historie en hierover is gedetailleerd te lezen in het vorig jaar door Constantijn Hoffscholte mooi geredigeerde boek 'Beleef 150’ waarin een goed beeld wordt geschetst van de rijke en zelfs turbulente geschiedenis van de Doopsgezinden in Nederland. En van de Aalsmeerse historie in het bijzonder.

 
Volwassenendoop

De Doopsgezinden kennen van oudsher de volwassenendoop. Men kiest er zelf voor om lid te worden van de Doopsgezinde gemeenschap en dat kan op elk moment. ‘Dopen wat mondig is, Spreken dat bondig is’, is een van de vaak gehanteerde slogans van de Doopsgezinden, door velen liefkozend de ‘Dopies’ genoemd. Momenteel telt de Doopsgezinden gemeente in Aalsmeer 261 leden en 150 vrienden.

 

Nico Eveleens bekleedt sinds 1 januari jongstleden samen met Marlies van Leeuwen-Visser het voorzitterschap. Eveleens geeft ons wat achtergrondinformatie. Beide kerkenraadsleden zijn opgegroeid in een Doopsgezind gezin.

 

Winden Gods
Zoals zoveel andere Doopsgezinden bezocht hij de bekende kampen en zit het lied ‘Ik voel de winden Gods vandaag’ hem voor altijd in het hoofd opgeslagen. Dit geldt trouwens voor velen, want wie ging er nu, gelovig of niet, niet mee met deze kampen in Giethoorn, Almen en Elspeet en later zelfs naar het buitenland? Eveleens, met in het dagelijks leven een drukke baan in een groot Westlands tuinbouwbedrijf, bleef zijn leven lang trouw aan zijn kerk.

 

Theehuisclub

Een kenmerk van de Doopsgezinden is dat er, in tegenstelling aan veel andere kerkgenootschappen, nooit aan werving werd en wordt gedaan. Dat wil niet zeggen dat men, met name onder de jeugdige sympathisanten van de Doopsgezinde Kerk, niet regelmatig bereid zou zijn om als kerkgenootschap de gelegenheid te scheppen over de vele aspecten van het Doopsgezinden geloof te discussiëren. Zo is er bijvoorbeeld de Theehuisclub waarin intensief over onder andere het geloof wordt gesproken. Eveleens is daarbij nauw betrokken.

 

Nooit op braderie

”Jeugd krijg je moeilijk naar de kerk en dat geldt voor vele kerkgenootschappen. Het tijdstip op zondag alleen al. Maar we zien wel dat men na diverse bijeenkomsten en discussies met jongeren vriend van de kerk wordt. Wat het verschil is tussen lid en vriend? Vrienden laten zich bijvoorbeeld niet altijd dopen, leden zijn zij die gedoopt zijn. Overigens zijn de rechten en plichten voor de leden en de vrienden sinds geruime tijd hetzelfde. En zoals je al zei, de Doopsgezinden zijn nooit wervend bezig, we staan ook niet op een braderie”.

 

Die ochtend gaat dominee Liesbet Geijlvoet voor. Over haar komend afscheid rapporteerden wij enkele weken geleden al op AalsmeerVandaag.

 

Antifoonlied
Nadat de in zwart gewaad geklede Geijlvoet, kruisje op de borst, de kaars heeft aangestoken, is er zang waarbij het fraaie, weinig uitgevoerde Pinkster Antifoonlied van Peter Veenhuizen ten gehore wordt gebracht. Na het gebed zingt het kerkkoor het ‘If ye love me’ van Thomas Tallis. Tallis, een 16e-eeuwse Engelse componist, was een van de grondleggers van de Engelse kathedraalmuziek en zijn muziek staat niet zo vaak op het programma van Nederlandse koren.

 

Liesbeth Geijlvoet koos voor deze dienst als thema Pinksteren en de Oecumene en daarbij staat de dit jaar 50 jaar bestaande Raad van Kerken centraal. De Pinksterdienst blijkt deze ochtend dan ook geïnspireerd op de speciale Pinksteruitgaven van liederen van genoemde Raad.

 

Bewogenheid
En ja, Daar is dan het al bovengenoemde lied van de winden Gods, uit volle borst meegezongen door de aanwezigen. Hieraan voorafgegaan past wonderwel het gedicht van Ida Gerhard: Het Andere Land. Dan volgt de schriftlezing uit Handelingen 2:1-18, waarna wederom een lied volgt, dit keer het: Als de wind waait met vlagen. Men zou laatstgenoemd lied een Opwekkingslied kunnen noemen, aldus voorganger Liesbeth die onder meer spreekt van de bewogenheid van een mens op een keuzemoment.

 

Geijlvoet nodigt tenslotte op dit Pinksterfeest uit tot het opzoeken van de manier van leven waartoe we ons tot nu toe aan overgeven en het accepteren van dingen zoals ze zijn: “Bekijk de dingen eens anders en buig ze om naar meer idealistische dromen over hoe het ook zou kunnen,” aldus de gedreven voorgangster.

 

Open ruimte
Tenslotte wordt de mogelijkheid geboden om als bezoeker de zaal toe te spreken in het onderdeel ‘Open Ruimte’. Onder meer kerklid Miekje Hoffscholte maakt daarvan gebruik. Vergezeld van beeldmateriaal geeft ze inzicht in de met enkele kerkleden recent bijgewoonde Conférence Européenne des Mennonites in het Franse Montbéillard.

 

Dan volgt de collecte, op traditionele wijze door twee heren binnengehengeld met zakken aan lange stokken. En tot besluit nog wat fraaie zang en dito orgelspel. Over de dienst wordt later, na de handdruk van de dominee bij de deur en de gebruikelijke koffie, nog lang nagepraat. Daarbij wil menigeen graag zijn eigen interpretatie van de dienst aan verslaggeefster en fotograaf kwijt.

 

Tekst: Leni Paul, foto's Arjen Vos

 

In deze serie verschenen eerder:

(advertentie)