Naar rechter vanwege teveel vliegherrie

Een klusje op persoonlijke titel, zo noemt Jan Boomhouwer de commotie die hij heeft veroorzaakt door over Schiphol naar de bestuursrechter te stappen. Dat deed hij met de eis om de Inspectie te dwingen op te treden tegen het overschrijden van de geluidsgrenzen rondom Schiphol. Die grenzen zijn in 2017 volgens de huidige wet op vier plaatsen keer op keer overschreden. NOS Journaal en Volkskrant besteedden deze week flink aandacht aan zijn actie.

Schipholkenner Boomhouwer heeft verschillende doelen. Ten eerste wil hij dat de Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT) via steekproeven aan waarheidsvinding gaat doen over de juiste hoeveelheid vliegverkeer. Dat gebeurt nu nog niet. Ten tweede wil hij dat de ILT ook daadwerkelijk gaat optreden bij het overtreden van de geluidslimieten. En ook dat gebeurt nu helemaal niet en dat geeft de ILT ook toe.

Ten derde, en dat is op dit moment al heel aardig gelukt, hoopt hij op publiciteit en aandacht over de wijze waarop de huidige en aankomende wetgeving niet bij machte blijken om Aalsmeer te beschermen tegen meer vlieglawaai dan is toegestaan en afgesproken.

Geldige wet buitenspel
Het heeft er volgens Boomhouwer mee te maken dat er nu gehandeld wordt met een wet die eigenlijk nog in de maak is. Het gaat dus om regels uit het nieuwe stelsel van normen en handhaving, die nog niet officieel in de wet zijn vastgelegd. De oude huidige en nog geldende wet is hiermee volgens Boomhouwer buitenspel gezet. Het is de directe reden dat Inspectie zegt geen middel te hebben om overtreders aan te pakken. “Deze nieuwe wet pakt slechter uit voor ons want het geeft meer herrie op de Aalsmeerbaan en op de Buitenveldertbaan. En bij de secundaire banen is meer herrie gemaakt dan mag. Onder de oude juridisch nog geldende wet moet de ILT gewoon ingrijpen. Deze wet biedt nog steeds de stok om mee te slaan,” zegt Boomhouwer die zich rustig specialist mag noemen in het zeer ingewikkelde Schipholdossier. De Oosteinderwegbewoner en jurist woont zelf pal onder de Aalsmeerbaan en is niet voor niets jaar in jaar uit bezig met de kwestie Schiphol en haar omgeving.

Nieuwe wet pakt fout uit
Volgens die nieuwe wet, waarin het zogeheten ‘preferentieel vliegen’ met de Polderbaan en de Kaagbaan als voorkeursbanen verankerd is, zouden de secundaire banen juist ontzien moeten worden. Dat dit niet het geval is, blijkt uit de rapportage over 2017. Daarin staat dat er op vier plaatsen rondom die secundaire banen stelselmatig te veel herrie is gemaakt en dat geluidslimieten zijn overschreden. “Dat vliegen volgens de nieuwe wet pakt dus helemaal niet goed uit voor wie die wet bedoeld was. De grenswaarden zijn overschreden en dat betekent volgens mij dat er in het nieuwe gebruiksjaar tegen de sector moet worden gezegd dat er minder over de secundaire banen mag worden gevlogen. Het betekent ook dat die nieuwe wet in de praktijk niet blijkt te werken zoals gewild. Het lijkt er op dit moment veel op dat minister Cora van Nieuwenhuizen nu zegt: we laten het zo, dan komt het vast wel goed.”

Er klopt niets van
Boomhouwer hoopt met zijn gang naar de bestuursrechter voor elkaar te krijgen dat de publieke opinie de boodschap krijgt dat er niets van klopt. Hij rekent niet op een hemelbestormende uitspraak. “Ik hoop dat de rechter de inspectie op z’n minst een aanwijzing geeft. Kijk, die inspectie voelt ook wel dat ze met die vierdebaanregel een paar steekjes hebben laten vallen. Ik verwacht ook dat daar rekening mee wordt gehouden. Die regel is bedacht om te voorkomen dat er continue over twee plus twee banen tegelijk wordt gevlogen. De grens in deze regel is vastgesteld op circa 14.000 vluchten per jaar. Dat zijn er maximaal 80 per dag. Deze grens is in de zomermaanden op 58 dagen (gemiddeld vier en halve dag per week) overschreden.”

Geen wettelijke basis
Het komt er op neer dat er voor het nieuwste normen- en handhavingsstelsel (NHHS) geen wettelijke basis bestaat. Dit zogeheten 'anticiperend handhaven' gebeurt nu op last van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Volgens Boomhouwer laat de minister hiermee de mogelijkheid onbenut om een aanstaande wet die in de praktijk niet goed blijkt te werken aan te pakken.

Inwoner op eigen titel
De gemeente zegt in een reactie dat het feit dat een inwoner van Aalsmeer op eigen titel naar de rechter is gestapt, aangeeft hoe urgent de leefbaarheidsproblematiek is in Aalsmeer. Volgens de veel geplaagde gemeente sluiten geluidsberekeningen, contouren en aantallen vliegbewegingen al lang niet meer aan bij wat inwoners ervaren. Een woordvoerder stelt dat de overschrijdingen van de geluidslimieten van het oude nog steeds geldende wettelijke stelsel daar een bewijs voor zijn.

Niet opgelost
Volgens de gemeente worden die problemen echter ook niet opgelost, als op basis van het nieuwe normen- en handhavingsstelsel wel gehandhaafd zou kunnen worden. Laat staan als Schiphol na 2020 verder zou mogen groeien en veel meer gaat vliegen dan de 500.000-grens die er nu is. De gemeente eist daarom erkenning voor de specifieke problematiek van Aalsmeer en om oplossingen die de hinder te beperken.

De uitspraak is over twee weken.

Tekst Jan Daalman, foto’s archief AV

(advertentie)